سس بشامل چیست و چه کاربردی دارد؟
سس بشامل، یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین سس‌های جهان است که به نام “سس سفید” نیز شناخته می‌شود. این سس یکی از پنج سس مادر در آشپزی فرانسوی به شمار می‌رود و از کره، آرد و شیر تشکیل شده است. نام این سس از مارکی لویی بشامل، یکی از اشراف‌زادگان دربار فرانسه در قرن هفدهم میلادی گرفته شده است. او از آشپزهای دربار خواست تا سسی را برای خوشمزه‌تر کردن غذاها آماده کنند که در نهایت این سس به وجود آمد و نام او را به خود گرفت.
سس بشامل به دلیل طعم لطیف و کرمی که دارد، در تهیه بسیاری از غذاها کاربرد دارد. این سس پایه‌ای برای بسیاری از سس‌های دیگر است و در غذاهایی مانند لازانیا، گراتن‌ها، پاستاهای مختلف، سوپ‌ها، کروکت‌ها و حتی به عنوان لایه‌ای خوشمزه برای غذاهای گوشتی و سبزیجات استفاده می‌شود. همچنین، به دلیل خاصیت چسبندگی‌اش، این سس برای چسباندن مواد غذایی به یکدیگر در غذاهای لایه‌ای مانند لازانیا و موساکا بسیار مناسب است. علاوه بر این، سس بشامل به عنوان یک سس اصلی در غذاهای ایتالیایی و فرانسوی کاربرد گسترده‌ای دارد. در این مقاله به طرز تهیه سس بشامل خواهیم پرداخت .
مواد لازم برای طرز تهیه سس بشامل
برای تهیه سس بشامل به مواد اولیه‌ای ساده نیاز است که به راحتی در هر آشپزخانه‌ای پیدا می‌شود. مواد درون طرز تهیه سس بشامل عبارتند از:
کره: ۵۰ گرم
کره نقش اصلی در ایجاد طعم و بافت این سس دارد. استفاده از کره با کیفیت بالا، به بهبود طعم نهایی سس کمک می‌کند.
آرد سفید: ۵۰ گرم
آرد سفید برای غلیظ کردن سس به کار می‌رود. تفت دادن آرد با کره باعث می‌شود تا بوی خام آرد از بین برود و سس طعم بهتری پیدا کند.
شیر: ۵۰۰ میلی‌لیتر
شیر باعث ایجاد لطافت و نرمی در سس بشامل می‌شود. استفاده از شیر پرچرب یا شیر نیم‌چرب می‌تواند به غلظت و طعم کرمی‌تر کمک کند.
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
نمک و فلفل سیاه برای تنظیم طعم سس به کار می‌روند. این ادویه‌ها را در مرحله آخر به سس اضافه می‌کنیم تا طعم آن بهتر کنترل شود.
جوز هندی: کمی
جوز هندی به عنوان چاشنی اضافی در سس بشامل به کار می‌رود و به آن طعمی متفاوت و جذاب می‌دهد. استفاده از مقدار کمی جوز هندی می‌تواند به عمق طعم سس کمک کند.
بیشتر بخوانید : خرید ظرف و بطری سس
طرز تهیه سس بشامل به صورت مرحله به مرحله
طرز تهیه سس بشامل در چند مرحله ساده میباشد و به‌شرط رعایت نکات، می‌توان به سسی لطیف و یکدست دست یافت:
مرحله اول: ذوب کردن کره
در یک قابلمه متوسط، کره را روی حرارت ملایم قرار دهید تا کاملاً ذوب شود. مراقب باشید که کره نسوزد و رنگ آن قهوه‌ای نشود، چرا که این موضوع می‌تواند طعم نهایی سس را تحت تأثیر قرار دهد.
مرحله دوم: اضافه کردن آرد
آرد را به کره ذوب‌شده اضافه کنید و با استفاده از یک همزن دستی یا قاشق چوبی به‌طور مداوم هم بزنید. این کار باعث می‌شود که آرد با کره مخلوط شده و به خمیری با رنگ طلایی روشن تبدیل شود. هدف از این مرحله گرفتن بوی خامی آرد است، بنابراین تفت دادن آرد باید حدود ۲ تا ۳ دقیقه انجام شود.
مرحله سوم: افزودن شیر به تدریج
پس از تفت دادن آرد، شیر را کم‌کم به مخلوط اضافه کنید و همزمان به سرعت هم بزنید تا مواد یکدست شود و گوله‌ای در سس تشکیل نشود. هم‌زدن مداوم و آرام باعث می‌شود که سس صاف و بدون توده باقی بماند. در این مرحله، مراقب باشید که حرارت قابلمه ملایم باشد تا سس به تدریج غلیظ شود.
مرحله چهارم: غلیظ شدن سس
پس از اضافه کردن تمام شیر، حرارت را کمی افزایش دهید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به آرامی هم بزنید تا سس به غلظت دلخواه برسد. معمولاً زمانی که سس به قدری غلیظ شود که پشت قاشق را بپوشاند، آماده استفاده است.
مرحله پنجم: طعم‌دهی
در انتها، نمک، فلفل سیاه و کمی جوز هندی را به سس اضافه کنید و به هم زدن ادامه دهید. این ادویه‌ها به سس بشامل طعم نهایی و دلپذیری می‌دهند. سس بشامل آماده است و می‌توانید از آن در انواع غذاها استفاده کنید.
تاریخچه سس بشامل و ریشه‌های آن
سس بشامل به عنوان یکی از سس‌های پایه در آشپزی فرانسوی، دارای تاریخی طولانی و غنی است که ما در این مقاله قصد داریم به طرز تهیه سس بشامل بپردازیم . این سس در قرن هفدهم میلادی در فرانسه معرفی شد و نام آن به افتخار مارکی لویی بشامل، یکی از درباریان دوره لوئی چهاردهم، نام‌گذاری شده است. بشامل یک درباری فرانسوی بود که علاقه خاصی به طعم و مزه‌های جدید داشت و از آشپزهای خود خواست تا سسی تهیه کنند که طعم‌های متفاوت و دلپذیری به غذاهای او ببخشد.
اگرچه بشامل اولین کسی نبود که این سس را ابداع کرد، اما نام او بر این سس باقی ماند و به‌مرور در فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی به شهرت رسید. برخی از تاریخ‌نگاران معتقدند که بشامل در واقع الهام گرفته از سس‌های ایتالیایی مانند «بالزاملا» بوده است، که ایتالیایی‌ها در همان دوره استفاده می‌کردند. در هر صورت، فرانسوی‌ها این سس را به شکل استاندارد و کامل‌تری توسعه دادند و به یکی از اجزای اصلی آشپزی خود تبدیل کردند.
نکات مهم در طرز تهیه سس بشامل خانگی
طرز تهیه سس بشامل در خانه بسیار ساده است، اما برای دستیابی به بهترین نتیجه، باید به چند نکته توجه کرد:
استفاده از شیر گرم یا هم‌دما با محیط: اگر شیر سرد به مخلوط کره و آرد اضافه شود، ممکن است سس گوله‌گوله شود. استفاده از شیر گرم یا هم‌دما با محیط کمک می‌کند تا مواد سریع‌تر با هم ترکیب شوند.
هم زدن مداوم: هم‌زدن مداوم در هنگام اضافه کردن شیر و پختن سس بسیار مهم است. این کار باعث می‌شود که سس یکدست و صاف شود و از چسبیدن آن به کف قابلمه جلوگیری شود.
تنظیم غلظت سس: بسته به نوع استفاده، ممکن است به سس غلیظ‌تر یا رقیق‌تری نیاز داشته باشید. برای تهیه سس غلیظ‌تر، زمان پخت را افزایش دهید و برای رقیق‌تر کردن، کمی شیر بیشتر اضافه کنید. غلظت نهایی سس باید به گونه‌ای باشد که بتواند پشت قاشق را بپوشاند.
اضافه کردن چاشنی‌ها در انتها: ادویه‌ها مانند نمک، فلفل و جوز هندی را در مرحله آخر اضافه کنید. این کار به شما اجازه می‌دهد تا طعم نهایی سس را بهتر کنترل کنید.
روش‌های خلاقانه برای استفاده از سس بشامل
سس بشامل یک سس چند منظوره است که می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای بسیاری از غذاها به کار رود و پیش تر به طرز تهیه سس بشامل پرداختیم . استفاده از سس بشامل در غذاها می‌تواند طعمی منحصر به فرد و بافتی کرمی ایجاد کند. در زیر به چند روش خلاقانه برای استفاده از سس بشامل اشاره می‌کنیم:
لازانیا و پاستا: سس بشامل یکی از اجزای اصلی در تهیه لازانیا است. لایه‌های پاستا، گوشت، و سبزیجات با استفاده از این سس به هم می‌چسبند و بافتی لطیف به وجود می‌آورند. این سس همچنین می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای انواع پاستاهای خامه‌ای مانند “آلفردو” استفاده شود.
گراتن‌ها: گراتن‌ها غذاهایی هستند که در آن‌ها مواد غذایی مانند سبزیجات، سیب‌زمینی یا گوشت با سس بشامل مخلوط شده و در فر پخته می‌شوند. اضافه کردن سس بشامل به این غذاها، بافتی کرمی و لذیذ به آن‌ها می‌بخشد و باعث می‌شود که سطح غذا به‌خوبی طلایی و خوش‌رنگ شود.
مرغ و ماهی: می‌توانید سس بشامل را روی فیله‌های مرغ یا ماهی بریزید و در فر بپزید. این سس به گوشت‌ها طعم لطیف و دلچسبی می‌دهد و باعث می‌شود که گوشت خشک نشود. همچنین، می‌توان از سس بشامل به عنوان یک پوشش کرمی برای ماهی‌های پخته‌شده یا سرخ‌شده استفاده کرد.
سوپ‌ها: یکی دیگر از کاربردهای سس بشامل، استفاده در انواع سوپ‌های خامه‌ای است. این سس می‌تواند به سوپ‌هایی مانند سوپ قارچ، سوپ بروکلی، یا سوپ گل‌کلم غلظت و بافت کرمی بدهد. اضافه کردن سس بشامل به سوپ باعث می‌شود که سوپ به‌طور طبیعی غلیظ‌تر و خوشمزه‌تر شود.
اشتباهات رایج در طرز تهیه سس بشامل و راه‌های پیشگیری
با اینکه طرز تهیه سس بشامل نسبتاً ساده است، اما اشتباهات رایجی وجود دارد که می‌تواند نتیجه کار را تحت تأثیر قرار دهد. در اینجا به چند اشتباه متداول و راه‌حل‌های آن‌ها اشاره می‌کنیم:
ایجاد گوله در سس: یکی از رایج‌ترین مشکلات در تهیه سس بشامل، گوله‌شدن آرد در هنگام افزودن شیر است. برای جلوگیری از این مشکل، شیر را کم‌کم و به تدریج به مخلوط کره و آرد اضافه کنید و در همان زمان به خوبی هم بزنید. استفاده از همزن دستی می‌تواند به صاف‌کردن سس کمک کند.
سوختن کره و آرد: اگر کره و آرد بیش از حد تفت داده شوند، طعم تلخی در سس ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، حرارت را ملایم نگه دارید و مراقب باشید که رنگ آرد بیش از حد تیره نشود. رنگ آرد باید طلایی روشن باشد.
غلظت نامناسب: اگر سس خیلی غلیظ یا رقیق باشد، ممکن است بافت مناسبی نداشته باشد. برای تنظیم غلظت، زمان پخت را بر اساس نیاز خود تنظیم کنید. اگر سس بیش از حد غلیظ شد، می‌توانید با افزودن کمی شیر آن را رقیق‌تر کنید.
طعم آرد خام: اگر آرد به درستی تفت داده نشود، سس طعم خامی پیدا می‌کند. برای رفع این مشکل، آرد را حداقل ۲ تا ۳ دقیقه با کره تفت دهید تا بوی خام آن از بین برود.
عدم استفاده از کره به مقدار کافی: استفاده از مقدار ناکافی کره می‌تواند باعث شود که سس بشامل خشک و بدون طعم شود. کره نه تنها به سس طعم می‌دهد، بلکه باعث ایجاد بافت لطیف و کرمی در آن می‌شود.
چند نکته برای داشتن یک سس بشامل غلیظ و خوشمزه
پیش تر به طرز تهیه سس بشامل پرداختیم . برای تهیه سس بشامل غلیظ و خوشمزه، رعایت چند نکته کلیدی می‌تواند کمک‌کننده باشد:
استفاده از کره باکیفیت: کره یکی از اجزای اصلی سس بشامل است، بنابراین استفاده از کره باکیفیت بالا می‌تواند به طعم نهایی سس کمک کند. کره تازه و بدون نمک بهترین گزینه است.
استفاده از شیر پرچرب: استفاده از شیر پرچرب باعث می‌شود که سس کرمی‌تر و غلیظ‌تر شود. شیر کم‌چرب نیز قابل استفاده است، اما ممکن است به غلظت و لطافت کمتری منجر شود.
افزودن پنیر: اگر به دنبال سس غلیظ‌تر و طعمی قوی‌تر هستید، می‌توانید کمی پنیر رنده‌شده مانند پارمزان یا چدار را به سس بشامل خود اضافه کنید. این کار نه تنها غلظت سس را افزایش می‌دهد، بلکه طعم آن را نیز تقویت می‌کند.
زمان پخت مناسب: پخت سس به مدت کافی روی حرارت ملایم، باعث می‌شود که طعم آرد خام از بین برود و سس طعم دلپذیرتری داشته باشد. بهتر است سس را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به آرامی پخت کنید تا غلظت مناسبی پیدا کند.
استفاده از جوز هندی: جوز هندی یک ادویه معطر است که به طعم سس بشامل لطافت و عمق می‌بخشد. استفاده از مقدار کمی از این ادویه در سس بشامل می‌تواند تفاوت زیادی در طعم نهایی ایجاد کند.
نتیجه‌گیری از طرز تهیه سس بشامل
در این مقاله سعی کردیم به طرز تهیه سس بشامل بپردازیم . سس بشامل، با ریشه‌های تاریخی‌اش در آشپزی فرانسوی، یکی از اجزای اصلی بسیاری از غذاهای خوشمزه است. این سس به دلیل طعم لطیف و کرمی خود، در بسیاری از دستورهای غذایی استفاده می‌شود و می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای خلق سس‌های دیگر نیز به کار رود. تهیه سس بشامل در خانه نه تنها ساده است، بلکه با رعایت چند نکته می‌توان به نتیجه‌ای حرفه‌ای دست یافت.
سس بشامل یک انتخاب عالی برای افزودن بافت و طعم به غذاهای مختلف است. از لازانیا و پاستا گرفته تا سوپ‌ها و گراتن‌ها، این سس به هر غذایی یک طعم منحصر به فرد و لذیذ می‌بخشد. علاوه بر این، با کمی خلاقیت و افزودن مواد دیگر مانند پنیر، می‌توان از آن در تهیه غذاهای جدید و متفاوت استفاده کرد.
بنابراین، یادگیری طرز تهیه سس بشامل برای هر آشپزی یک مهارت ارزشمند است. با تمرین و تجربه، می‌توانید سس بشامل خانگی خود را به شکل دلخواه تهیه کرده و از طعم و عطر آن در غذاهای متنوع لذت ببرید. سس بشامل نه تنها یک سس ساده، بلکه یک ابزار خلاقانه در آشپزی است که می‌تواند هر غذایی را به یک تجربه فراموش‌نشدنی تبدیل کند.
